Een boek uitgeven, hoe werkt dat?

Ingezonden stapel manuscripten

Het begint vaak met een manuscript, een verhaal dat een schrijver naar de uitgeverij stuurt, in de hoop dat het uitgegeven wordt. Of met een boek dat in het buitenland al is uitgegeven maar ook voor vertaling in het Nederlands in aanmerking komt. Als uitgever en redacteur het verhaal goed vinden, wordt gekeken of het past bij de boeken die al worden uitgegeven, het ‘fonds’. En er wordt ingeschat of er voldoende kinderen zijn die het verhaal graag willen lezen. Als dat zo is, gaan de medewerkers van de uitgeverij aan de slag om van het verhaal een echt papieren of digitaal boek te maken, dat. Hieronder staat in het kort welke personen er nodig zijn, en welke stappen er genomen worden bij het maken van een boek.

Uitgever

De uitgever bespreekt de uitgeefplannen met auteurs, en beslist uit wat voor soort boeken het fonds bestaat. Ook bekijkt hij welke mogelijkheden er zijn voor andere vormen van het op de markt brengen. Vaak wordt er een e-boek of luisterboek van het boek geproduceerd. Maar kan er misschien een film van worden gemaakt? En is het geschikt voor verkoop naar het buitenland? Kan de schrijver zelf een rol spelen bij de promotie, bijvoorbeeld door optredens? Dit bespreekt de uitgever ook met de andere afdelingen van de uitgeverij. Ook regelt de uitgever de geldzaken met de schrijvers en illustratoren.

Redactie

De redacteur helpt de uitgever met het kiezen van boeken. Hij of zij houdt contact met de schrijvers en illustratoren tijdens hun denk- en schrijfproces. En als het manuscript is ingeleverd kijkt de redacteur kijkt het na op fouten en worden eventuele wijzigingen met de schrijver besproken. Als de tekst klaar is om te drukken, is het manuscript ‘persklaar’. Ook gaat de redacteur op zoek naar de juiste mensen die de tekeningen bij het verhaal kunnen maken en de vormgeving gaan verzorgen. De vormgeving verschilt per boek, een boek voor kinderen die net kunnen lezen ziet er weer heel anders uit dan een boek voor 12-plussers. Als de illustraties zijn geplaatst en de vormgeving is afgerond, kan het digitale bestand naar de productie.

De productieafdeling is verantwoordelijk voor de technische kant van het maken van een boek. De mensen hier maken calculaties, ze berekenen wat het maken van een boek gaat kosten. En ze zorgen dat alles op tijd bij de drukker en de binder is. De drukker drukt het werk op heel grote vellen papier, katernen, waar meestal 32 pagina’s op passen. De binder legt de katernen op volgorde, naait of lijmt ze op elkaar en zorgt dat het omslag er omheen wordt gevouwen. Als de oplage klaar is wordt die naar het Centraal Boekhuis in Culemborg, een immens magazijn vol boeken, gebracht. Daar worden de pakketten klaargemaakt voor de boekhandels en bibliotheken in het land.

De afdeling verkoop zorgt ervoor dat de boeken worden verkocht aan boekhandels en andere (internet)winkels. De medewerkers bezoeken beurzen waar ze aan inkopers van winkels en bibliotheken laten zien welke nieuwe titels gaan verschijnen. Die titels staan in de ‘aanbieding’, die drie keer per jaar wordt gepresenteerd.

De afdeling publiciteit en marketing maakt op allerlei manieren reclame voor de boeken. Hier worden social media en websites bijgehouden, advertenties en campagnes bedacht, boekpresentaties georganiseerd en recensie exemplaren verstuurd. Ook ontwerpt deze afdeling materialen voor boekhandels en bibliotheken: van displays waar boeken in gepresenteerd worden tot posters en bladwijzers.

De afdeling Rights zorgt ervoor dat boeken naar buitenlandse uitgevers worden verkocht. Het is altijd een bijzonder moment als een Nederlands boek binnenkomt dat in het Duits, Noors of zelfs Chinees is vertaald! Ook verkoopt deze afdeling film- en musical rechten

Op het secretariaat worden de contracten uitgewerkt en uitgestuurd, afspraken gemaakt, agenda’s bijgehouden en reizen naar buitenlandse beurzen geboekt. En hiervandaan worden de nieuwe boeken bij verschijnen naar de auteurs en andere medewerkers verstuurd.

Op de administratie werken mensen die zorgen dat iedereen betaald wordt. Ook maken ze overzichten van de kosten en omzet, waaruit je kunt zien of er winst of verlies wordt gemaakt. Een keer per jaar rekenen ze uit hoeveel boeken er van elke schrijver zijn verkocht, en hoeveel geld de makers daarom nog van de uitgeverij krijgen.

Op alle afdelingen werken regelmatig stagiair(e)s mee, die het vak nog moeten leren.

En dan hebben we ook nog onze belangrijke medewerkers op afstand, ons lezerspanel! Dat bestaat uit zo’n honderd kinderen uit het hele land. Ze lezen alvast stukken van een nieuw manuscript of mogen verschillende omslagontwerpen beoordelen. We zijn altijd heel benieuwd naar hun mening!