Filosoferen met kinderen

Filosoferen met kinderen

Bij filosofie denk je algauw aan serieuze theorieën, en aan wijze oude mannen uit het verleden, zoals Plato en Spinoza. Maar grappig genoeg is er geen wetenschap die zo sterk met het dagelijks leven verweven is. Van jongs af aan gaat het in elk leven om ontdekken wie je zelf bent, welke keuzes je maakt en waarom. En die keuzes zijn allemaal gebaseerd op filosofisch denken. Denk maar aan onderwerpen als het verschil tussen goed en kwaad, vrijheid en onvrijheid. Daar krijgt zelfs je kleuter al mee te maken!

Voorleesboeken

Het is als ouder of leerkracht inspirerend om met kinderen over dit soort onderwerpen te praten. Dat kan bij het voorlezen, aan tafel of tijdens het kringgesprek op school. Kinderen hebben vaak een frisse en onverwachte kijk op de zaak. En door je kinderen aan te moedigen zich te verplaatsen in anderen en na te denken over verschillende invalshoeken en denkwijzen, staan ze steviger in hun schoenen bij wat er op hun pad komt.

Fijne boeken om uit voor te lezen aan, en over te praten met, kinderen in de basisschoolleeftijd zijn de boeken van filosoof Stine Jensen. In Alles over wie ik ben stelt ze vragen die met je identiteit te maken hebben. Of je introvert of extravert bent bijvoorbeeld, en of je broers of zussen hebt en of dat invloed heeft op wie je bent. Welke hobby’s je hebt en met wie je die deelt. Of je je in sommige opzichten normaal voelt en in andere opzichten anders. Haar vragen laten je zien hoe je tegen de wereld aankijkt. En ze bieden zo ook gespreksstof rond thema’s als pesten of discriminatie.

Filosoferen voor pubers

12 Plussers maken in Grote gedachten kennis met belangrijke filosofen. Inderdaad, met Plato en Spinoza, maar bijvoorbeeld ook met Karl Marx en Hanna Arendt. Schrijfster Janny Van der Molen introduceert filosofieleraar Swart. Hij laat zijn leerlingen zelf nadenken over de vragen waar deze grote filosofen zich mee bezig hielden. En de lezer heeft algauw in de gaten dat die vragen heel wat te maken blijken te hebben met het leven van deze pubers!

Filosofie is overal

Ook in niet informatieve boeken valt heel wat filosofie te ontdekken. De dierenverhalen van Arnold Lobel zijn simpel van taal, ook al geschikt voor startende lezers, maar ze zijn geestig en diepzinnig. En Kikker van Max Velthuijs wil ook nogal eens -vaak onbedoeld-  filosofisch uit de hoek komen.

Filosoferen is niet aan leeftijd gebonden, en levert veel op. Herkenning, nieuwe inzichten… en een hoop plezier!