Wie niet weg is wordt gezien

Ida Vos

Biografische oorlogsroman voor jongeren vanaf negen jaar.

Leesfragment

Samenvatting

Stel je voor: je bent elf jaar en je mag niet zwemmen, niet naar school, niet buiten op een bankje zitten, niet naar de bioscoop en niet op straat van ’s avonds acht tot de volgende morgen zes uur… Voor joodse kinderen, zoals Rachel en Esther in dit boek, was alles wat het leven leuk maakte verboden door de Duitse bezetter, die Nederland in zijn macht had van mei 1940 tot mei 1945.
Ida Vos heeft dat allemaal zelf meegemaakt en vertelt hoe het was en vooral hoe het vóélde een joods kind te zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hoe het voelde je te moeten verbergen – onderduiken, heette dat – om uit de handen van de nazi’s te blijven.

Het boek verscheen voor het eerst in 1981 en over de hele wereld zijn er nog steeds kinderen die oorlog en geweld meemaken, die moeten vluchten en zich verbergen. Ida Vos wilde kinderen die in vrijheid leven laten zien hoe erg dat is. In 1987 verscheen haar boek ook in Duitsland.

Bekroond met een Vlag en Wimpel door de Griffeljury
Genomineerd voor de Duitse Staatsprijs voor Jeugdliteratuur

Vlak voor haar overlijden in 2006 gaf Ida Vos een zwart koffertje aan haar zoon, violist Bert Vos. In het koffertje vinden we originele en persoonlijke spullen, die normaal gesproken in een museum achter glas zouden staan. Het verhaal van Ida Vos zit erin opgesloten en het wil eruit, het moet weer verteld worden. Het verhaal wordt gezien door de ogen van een kind; over gepest worden, over onderduiken en over doodstil moeten zijn.

Bert Vos zet de traditie voort en verwerkt het verhaal van het koffertje in een voorstelling voor de hogere klassen van het basisonderwijs en de lagere klassen van het middelbaar onderwijs. De voorstelling heeft de vorm van een gesprek, waarbij de ‘schat’ (het originele koffertje) wordt gebruikt om kinderen van nu inzicht te geven in het persoonlijke drama van toen. Wat gebeurt er als je systematisch gepest wordt vanwege je afkomst? Hoe voelt het om apart gezet te worden? Het gesprek wordt afgewisseld met prachtige Joodse muziek van Shtetl Band Amsterdam. Een persoonlijke en integere voorstelling, waarbij de Tweede Wereldoorlog, pesten én Joodse muziek op bijzondere wijze worden belicht. Wil je de voorstelling ook op jouw school? Mail naar: info@joodsemuziek.nl of kijk op www.joodsemuziek.nl.