Waarom leesplezier belangrijk is
Leesplezier is dé sleutel tot een betere lees- en taalvaardigheid. Wanneer een kind met plezier een boek heeft gelezen, zal het door deze succeservaring sneller een nieuw boek oppakken. Maandag 24 juni 2019 publiceerden de Raad voor Cultuur en de Onderwijsraad hun advies ‘Lees! Een oproep tot een leesoffensief’.
Daarin proberen ze de vraag te beantwoorden hoe jongeren vaker, met meer plezier en beter kunnen gaan lezen. Uit recent onderzoek blijkt namelijk dat slechts een kwart van de Nederlandse kinderen plezier beleeft aan lezen. Een van de belangrijkste aanbevelingen in het advies is ‘zorg voor een rijk leesaanbod’, van allerlei soorten boeken. Daaronder vallen uiteraard traditionele (voorlees)boeken, maar ook strips zijn goed voor leesvaardigheid.
De favorieten van kinderen
Dat je kinderen met de juiste boeken, die aansluiten bij hun belevingswereld en interesses, echt wel kan enthousiasmeren blijkt gelukkig ook vaak. Ruim 30.000 kinderen hebben de afgelopen maand op hun lievelingsboek gestemd voor de publieksprijs van de Nederlandse Kinderjury. Tussen deze nominaties stond ook de graphic novel Dog Man gaat los!. Daarnaast werden onder andere De Gorgels en het geheim van de gletsjer, De geheimzinnige verdwijning van Toni Malloni en Schaduw van de Leeuw genomineerd. Deze prijs is een goede graadmeter voor welke boeken écht in de smaak vallen bij kinderen, laat je dus inspireren door de nominaties.
Ook een graphic novel is een boek
Veel ouders vinden het lastig als hun kind niet van lezen houdt en liever een stripboek pakt dan een ‘gewoon’ leesboek. Maar uit onderzoek blijkt dat het juist goed is om strips, graphic novels of boeken met extra veel beeld te lezen. Dit werkt drempelverlagend voor het kind en vergroot het plezier in lezen. Ook al staat er minder tekst in zo’n boek, er zitten vaak juist wel veel taalgrapjes in.
Uit het adviesrapport: ‘Veel jongeren lezen graag strips. Houd ze niet tegen, maar grijp ieder leesinitiatief aan. Graphic novels hebben een bewezen gunstig effect op de leesattitude en het verwerven van literaire competenties. Door op een laagdrempelige manier kennis te maken met literaire technieken worden leerlingen klaargestoomd voor het lezen van complexere boeken.’
Dog Man zorgt voor een positieve leeservaring
Uit de reacties van kinderen blijkt dat Dog Man-boeken zorgen voor een positieve leeservaring. Hierdoor herlezen ze de boeken, kijken ze uit naar een nieuw deel (serie-lezen zorgt voor extra leeskilometers) en tippen ze de boeken aan vriendjes/vriendinnetjes die niet zo van lezen houden. Een paar kinderen aan het woord:
‘Ik was heel blij met het tweede deel van Dog Man, ik heb hem al drie keer gelezen. Ook het eerste deel lees ik vaak opnieuw.’ – Hugo, 8 jaar over Dog Man gaat los!
‘Ik zou dit boek aanraden aan mijn vrienden, omdat ik hem heel erg grappig vond. Ik heb hem ook al twee keer gelezen, zo leuk vind ik hem! Het volgende boek wil ik ook!!’ – Remy, 7 jaar over Dog Man
Korte zinnen zijn oké
Ook auteurs reageren positief op de aanbeveling om de normen voor wat een ‘echt’ boek is te versoepelen. Zo stelt Lydia Rood (auteur van o.a. Niemands Meisje, Justins Rivaal en Avontuur op Drakeneiland) in het Algemeen Dagblad: ‘Ik vind het niet erg als kinderen laagdrempelige boeken kiezen met korte zinnen, zoals in Whatsapp of Snapchat. Het gaat om táál. Boeken zijn daar een middel voor. Daar kun je kinderen meer prikkelen, maar niet meer op de leest van vijftig jaar geleden. Als het moet, vinden kinderen het niet meer leuk.’
Nog vijf bijzondere boeken in de spotlight
Naast de Dog Man-boeken, zijn er natuurlijk nog veel meer leuke boeken die of net even anders zijn dan normaal of om een andere reden drempelverlagend werken.
Escape Boek
Lia heeft een bijzonder talent: ze kan in het hoofd van anderen ‘inbreken’, precies daar waar iedereen zijn geheimen en herinneringen bewaart.
Lia is voorzichtig met andermans geheimen, maar zijn anderen dat ook? Ze krijgt een uitnodiging van een geheim broederschap. Ze vragen haar om zich te bewijzen. Maar zijn ze wel te vertrouwen?
Ontsnap samen met Lia uit dit Escapeboek. Laat je hersens flink kraken en los de raadsels op om erachter te komen waar het verhaal verdergaat. Zorg er wel voor dat je op tijd weer weg bent, anders ben je gedoemd om eeuwig rond te dwalen in het hoofd van een ander…
Kraak de codes en puzzel je door het verhaal! Kun jij uit dit boek ontsnappen?
‘Escapeboek is een originele combinatie van een spannend verhaal met een puzzelboek. Echt een lekker vakantieboek’ – Kinderboekenpraatjes over Escape Boek
Een haai als huisdier?!
Een boek vol leuke feitjes & supergrappige tekeningen dat je in je eigen volgorde kan lezen. Bekijk een leesfragment.
Wist je dat katten bang zijn voor komkommers?
Of dat er in Zweden een springsport bestaat voor konijnen?
Lees over hamsters die vier op een rij spelen, ninja-katten, honden op de maan en een dichter met een huisbeer. Een haai als huisdier?! is een hilarisch boek vol echte en minder echte feitjes over de dieren die bij ons in huis leven.
‘Als je wil lachen met dieren, lees dan dit boek! (Kan wel gebeuren dat je per ongeluk iets leert over Shakespeare of zo)’ – Georgina Verbaan
Een haai als huisdier?! (€ 10,99)
Lezen is voor losers!
De broers Henry en Arthur houden niet van lezen. Daarom hebben ze een boek gemaakt boordevol smoesjes om eronderuit te komen. Speciaal voor kinderen die niet willen lezen, maar wel moeten van hun ouders, juf of meester.
Maar pas op… dit boek is zó grappig, het zou zomaar kunnen dat je het nog een keer wilt lezen.
En nog eens.
Misschien ga je het zelfs wel leuk vinden!
Bekijk een leesfragment.
‘Humoristisch en toegankelijk boek voor kinderen die niet van lezen houden’ – Trotse Moeders over Lezen is voor losers!
Lezen is voor losers! (€ 10,50)
Dromen van succes
In Dromen van succes staan allemaal korte verhalen over bekende Nederlandse sporters. Een boek om af en toe op te pakken, maar het kan natuurlijk zomaar dat je in één keer door wil lezen. Hoe groeide Sven Kramer op? Waar droomde Tom Dumoulin van als kind? Wanneer ontdekte Dafne Schippers haar talent, en wanneer werd echt duidelijk dat Ireen Wüst topsporter zou worden? Een leuk, vrolijk en leerzaam boek over de weg van kind tot sportheld. Met tekeningen van Kees de Boer.
Het boek won de Hotze de Roosprijs 2019, de prijs van de Zaanse Kinderjury. Bekijk een leesfragment.
‘Het gaat over bekende sporters en dat is heel interessant. Er staan ook leuke weetjes in.’ – Rosalí, groep 6
Chaos United
Een supergrappige graphic novel over het rommeligste voetbalteam dat je maar kunt bedenken!
Aan de rand van de grote stad, in de achterstandswijk Donkersloot, zijn Milan en zijn vrienden elke dag buiten aan het voetballen. Ze wonen in dezelfde flat en hebben een eigen stukje grond als veld geclaimd. Met zelfgetimmerde doelen en een een heus clubhuis.
Aanvoerder Milan heeft grote plannen met het team, zoals hij grote plannen heeft met alles wat hij bedenkt. Er zijn alleen een paar problemen. 1: Hij heeft geen voetbal-talent. 2: Er groeit geen gras in Donkersloot. En 3: Alles wat Milan bedenkt, loopt anders dan hij dacht…
Een bijzondere mengvorm van een leesboek en strip. Bekijk een leesfragment.
Tips voor ouders en leraren
Een andere aanbeveling van de Onderwijsraad voor ouders en scholen is om te zorgen voor een leescultuur. Kortom, zorg ervoor dat lezen centraal staat. Dat kan op allerlei manieren, hieronder nog een paar specifieke tips.
Ouders
- Blijf voorlezen, ook aan oudere kinderen. Daarover schreven we eerder al dit artikel.
- Bekijk met je kind leesfragmenten om zo een boek uit te kiezen dat het beste past bij (de interesses van) het kind en zijn of haar leesniveau.
- Bedenk niet vooraf wat je kind zou moeten lezen, maar luister naar wat het graag wil lezen. Het maakt niet uit als dat een boek is met veel afbeeldingen, als het plezier maar voorop staat dan komt de rest vanzelf.
Leraren
- Per e-mail kan je informeren of we posters beschikbaar hebben om het lokaal mee aan te kleden.
- Op de boekpagina’s op deze site vind je leesfragmenten van alle boeken.
- Schrijvers en illustratoren kunnen kinderen inspireren. Vaak zijn zij aangesloten bij de Schrijverscentrale en zo te boeken voor in de klas.
